نمونه سوال نوبت دوم  خرداد ماه ادبيات 1

الف) معني واژه هاي مشخص شده زير را بنويسيد.

1-    زتن ها سر ، ز سرها  خود   افكند.                 2-  لواي ستم  بر تو شد استوار .

3  -  در نواي طوطيان  حاذق   بدي.                      4- از يال و غارب به زير آمد.

5-  با شريك الملك بابام برود مرافعه.                     6- اشتر طلبيد و محمل آراست.

7  - من  به زبان تازي گفتم كه: راست مي گويي.       8   -  زيب  از بنفشه دارد .

توضیحات درس3

1- به کشتی گرفتن...: برآویختن: درگیر شدن،نبرد کردن- خوی: عرق- معنا: از طریق کشتی گرفتن با یکدیگر درگیر شدند و از جسم خود خون و عرق جاری کردند.

2- بزد دست سهراب...: سهراب به فیل مست تشبیه شده است.- سهراب همانند فیل مستی دست برد و رستم را از جا بلند کرد و به زمین افکند.

3- یکی خنجر آبگون...: آبگون: تیز و برّاق-معنا: خنجر تیزی بیرون کشید و خواست سر رستم را ببرد.

4- به سهراب گفت...: این بیت با بیت بعد موقوف المعانی است. یل: پهلوان- گُرد: پهلوان- معنا: رستم به سهراب گفت ای پهلوان شیر گیر، ای پهلوان شمشر زن

توضیحات درس دوم

ابتدا پاسخ به چند سئوال از درآمد درس

سئوال: چرا دانش ها و هنرها را تقسیم بندی می کنند، فایده ی این تقسیم بندی چیست؟

جواب: برای آسان تر شدن شناخت و فراگیری سریعتر

سئوال: انواع ادبی را بر چه اساس تقسیم بندی می کنند؟

جواب: بر اساس موضوع  و محتوا

سئوال: گذشتگان انواع ادبی را بر چه اساس تقسیم بندی می کردند؟

جواب: بر اساس شکل ظاهر

توضیحات درس اول

معنای برخی از جملات و عبارات مهم که توضیح آنها در کتاب نیامده است.

1- سپاس و آفرین ایزد جهان آفرین راست: در این جمله،آفرین اول به معنای سپاس و ستایش  و آفرین دوم از مصدر آفریدن و به معنای خالق است- معنای جمله: سپاس و ستایش مخصوص خداوندی است که جهان را خلق کرده است.

2- آن که اختران رخشان به پرتو روشنی و پاکی او تابنده اند: پرتو به معنای نور است- معنای جمله: آن کسی که ستارگان درخشان به واسطه ی نور و پاکی او می درخشند.

آرايه هاي ادبي از خانم  الهه پيراني

آرایه ها زیورهای کلامی  است که سخن را بدان می آرایند. تا زیبا و جذاب و اثربخش باشد ، آرایه های ادبی را  به دو بخش تقسیم کرده اند :   الف : بدیع         ب : بیان

بـــدیـــع در لغت به معنی  تازه، نو و نوآورده است و علمی است كه به باز شناسی آرایه های لفظی و معنوی می پردازد ، به عبارت دیگر بدیع بر دو نوع است : 1- آرایه های لفظی  2- آرایه های معنوی

آرایه های لفظی : به آن دسته از آرایه های ادبی گفته می شود  که از تناسب آوایی (صدایی) و لفظی میان واژه ها پدید می آید.  یعنی زیبایی كلام كه با لفظ انجام می شود . مانند  : واج آرایی ، سجع ، ترصیع ، جناس ، قلب ، ب) ـ آرایه های معنوی (صناعات  معنوی ) : به آن دسته از آرایه های ادبی گفته می شود که بر پایه ی تناسب های معنایی واژه ها شکل می گیرد، مانند: مراعات نظیر، تناقض، عکس، تلمیح، تضمین، اغراق، حسن تعلیل، ارسال المثل، تمثیل، اسلوب معادله و ایهام.

درس اوّل

خواجه عبدالله انصاری ملقّب به شیخ الاسلام و معروف به پیر انصار و پیر هرات از دانشمندان و عارفان قرن پنجم است که در سال 481 هـ . ق . درهرات درگذشت . از آثار مشهور او الهی نامه ، زاد العارفین ، مناجات نامه و رساله دل و جان را می توان نام برد . مناجات های خواجه عبدالله مسجّع ، لطیف ، دلنشین ، ساده و سرشار از مضامین عرفانی است .

« الهی»

به نام آن خدايی كه نام او راحت روح است

تلميح دارد به آيه : الا بذكر الله تطمئن القلوب

راحت : آسايش ، آرامش

الف) معنی و مفهوم شعر و نثر (6 نمره)

بیت ها و عبارتهای زیر را به نثر روان برگردانید

1 – تخم خرمایی به تربیتش نخل باسق گشته .

2 – لابه ی رستم در اسفندیار کارگر نیفتاد .

3 – ابلیس گفت : هر چه دیدم سهل بود ، کار مشکل اینجاست .

4 – آری ، زمان فره جوانی را می پژمرد.

5 – در راه ، امیر بر چند تن بگذشت که اسبان می کشیدند و می گریستند.

زبان فارسی (2) - عمومی

الف) نوشتار – گفتار     ب) گفتار – نوشتار     ج) گفتار – حرکت دست ها و لب ها      د) حرکت دست ها و لب ها - گفتار                   

آزمون درس :   زبان فارسي   (  2  )        نوبت اول  

  الف) زبان شناسي 

1-  منظور از نمود آوايي  و  نمود حركتي چيست ؟

2- چرا گوناگوني هاي سبكي ولهجه اي  به يگانگي زبان آسيب نمي رساند ؟

3- تفاوت هاي ميان گفتار و نوشتار را بنويسيد. (2 مورد )

4- زبان وگفتار  را  با  جدول ضرب و عمليات ضرب  مقايسه كنيد . 

5-  راز اصليِ نيازِ  ما به آموختن خط و نوشتار چيست ؟

              ب) نگارش 

1-  كدام نوع نوشتار است كه مطابق دستور زبان فارسي  معاصر نوشته شده است ؟

2- ايجاد زمينه هاي مناسب روحي ورواني  در خواننده  يا شنونده  در آغاز نوشته را...... مي گويند .

3- گونه ي  زبان و  قالب  نوشته ي  زير را مشخص كنيد :        

     « هشت و نيم صبح وارد شديم . سلام مأموران دروازه وگل كاري ميدانگاهي اش پيش باز خوشي بود. چون از يازده ديشب    توي  اتوبوس بوديم و پاها آماس كرده...  »  

4- درجمله ي« تعدادي از مسلمانان بوسنايي توسّط  صرب ها كشته مي شدند.» چرا كاربرد « توسّط » نادرست است ؟

5- از ويژگي هاي زبان محاوره  دو مورد بنويسيد .  

6- اگر بخواهيم در باره ي  «   شعر » مطلبي بنويسيم  چه پرسش هايي  را مطرح مي كنيم ؟ ( 4مورد )

۷- اين عبارت  را ويرايش كنيد:  

      شاهنامه  فردوسي شناسنامه ي  ملت ايران و سند مليت ماست كه بايد آن را حفظ و خواند 

8-  عنوان نوشته هاي  روبرو   چگونه  انتخاب شده است ؟  

       الف)  بحر  در كوزه                              ب) ن  والقلم

                ج ) دستور 

1- با رسم نمودار  گروه هاي تشكيل دهنده ي  جمله ي زير  و نقش هر گروه را مشخص كنيد

              راز موجودات جهان را  از كه بپرسيم       

2 –  يك جمله بنويسيد  كه در آن «  متمم قيدي  » به كار رفته باشد .

3-  اين جمله ها را  مجهول كنيد :

      الف) خياط لباس ها را مي دوزد.         ب) اكبر كتابي  خريد.

4- زمان ، كاربرد  و   وجه  فعل اين جمله   را بنويسيد. 

 « موش از آواز غوك لذت  مي برد . »

5 -  جدول زير  را كامل كنيد:

6- بن  ماضي    و بن مضارع  مصدر   (  باز آمدن  )  را بنويسيد . 

7- در جمله ي  روبرو  نهاد جدا  و  نهاد پيوسته  مشخص  كنيد.   «  برادر كوچكم سخت دل تنگ بود.»

8-  فعل  جمله ي  زير  را  مشخص كنيد و   بنويسيد   گذرا   است  يا   نا گذر ؟

    « رستم در شاهنامه چهره اي محبوب و ملّي دارد . »

9- در گروه هاي فعلي زيرفعل هاي كمكي  را نشان دهيد .     دارد  مي آيد   -   گفته بود

10- نوع  فعل  جمله هاي  زير  را از نظر ساختمان

    ( ساده ، پيشوندي و مركب )  مشخص كنيد.

        الف ) صداي اذان صبح از گلدسته ي مسجد پرمي كشيد . ازديوار خانه ها مي گذشت.در اين هنگام درِخانه اي بازشد.

    ب) پرنده ، خسته و كوفته به آشيانه اش باز گشت.

           د) بياموزيم و املا

1- املاي صحيح گروه  كلمات  نادرست  را بنويسيد.      خلع سلاح  GetBC(165);

 5)    در نوشته زیر ، گروه قیدی را پیدا کنید و نوع آن را  ( نشانه دار – بی نشانه ) بنویسید .

نمونه سوال زبان فارسي 2

الف) زبان شناسي

1-     منظور از نمود آوايي  و  نمود حركتي چيست؟

2-     چرا گوناگوني هاي سبكي ولهجه اي  به يگانگي زبان آسيب نمي رساند ؟

3-     راز اصليِ نيازِ  ما به آموختن خط و نوشتار چيست ؟

4-     تفاوت هاي ميان گفتار و نوشتار را بنويسيد. ( دو مورد )

ب) نگارش                                                                               

5-     از نتايج  فضاسازي  دو مورد را بنويسيد؟

نمونه سوال زبان فارسي 2  

 
الف :  دستور :
1)    با توجه به عبارت ( دلاوران ما با دشمن جنگیدند ) به سوالات پاسخ دهید ؟
الف : جمله ی بالا چند جزئی است ؟                              ب: نهاد پیوسته را مشخص کنید ؟

ج: زمان و نوع فعل «جنگیدند » را مشخص کنید ؟
2)    فعل های مقابل را مجهول کنید ؟   الف : می نویسد (                  )   ب: دوخته بود (                    )
3)    نوع فعل های مشخص شده را از نظر ساختمان مشخص کنید
الف  - علی کتاب را از قفسه بر می دارد  . (                       ) 
  ب – علی کتاب های زیادی خوانده است . (              ) 

نمره مستمر و پاياني دوم درس ادبيات 2 كلاس 201 دوم رياضي خردادماه 91

 بر اساس شماره ي دانش آموزي دبيرستان دكتر حسابي            

نمره مستمر و پاياني دوم درس ادبيات 2 كلاس 201 دوم رياضي خردادماه 91

 بر اساس شماره ي دانش آموزي دبيرستان دكتر حسابي            

نمونه سوال ادبیات 2   

5-  چه بايد  نازش  و نالش بر  اقبالي  و ادباري                                    6- اين ها  صفات  مذموم  اخلاقي است.     

 9- بی زَلّت  و بی گناه محبوسم                                                               10-آن لاورتان  را خودم به درک می فرستادم

مسمط :شعري است كه از رشته هاي گوناگون پديد مي آيد و هر رشته از چند مصراع هم وزن و هم قافيه تشكيل مي شود و در هر رشته تمام مصراع ها به جز مصراع آخر ، هم قافيه است . و مصراع آخر هر رشته را « بند » مي گويند . اين مصراع ها ( بند ها ) كه در تمام رشته ها هم قافيه هستند ، در واقع حلقه ي ارتباط رشته ها نيز محسوب مي شوند .

 مستزاد:به شعري گفته مي شـود كه به آخـر هر مصـراع آن يك قـُالب شعري ديگر ، به صورت كلمات موزون ( وزن دار ) افزوده مي شود. بطوري كه كلمه يا كلمات افزوده شده معني مصراع ماقبل خود را تكميل مي كند .

نمودار مستزاد:

 ------------ -----×
 ------------ -----×
 ------------ -----×
 ------------ -----×
 ------------ -----×
 ------------ -----×

تركيب بند :غزل هايي است ، هم وزن با قافيه هاي متفاوت كه با بيت مصرع غير تكراري ، به هم مي پيوندند .

نمودار ترکیب بند: